Vrouwenkerkkoorstraat



Begin 20e eeuw is er behoefte aan een betere afwikkeling van het verkeer dat zich via de Lange Mare tussen Haarlemmerstraat en Oude Vest beweegt. De Mare is nog niet gedempt en aan beide zijden van het water geldt eenrichtingsverkeer. Ter hoogte van de Hartebrugkerk is maar aan een kant van het water een rijstrook, zodat het verkeer uit de Haarlemmerstraat via de Brandewijnsteeg (later Vrouwenkerkkoorstraat) naar de Mare moet. De Brandewijnsteeg is zo smal dat hier vaak gevaarlijke situaties ontstaan. Men besluit dat de Brandewijnsteeg verbreed zal worden. In 1922 worden daartoe de panden aan de noordzijde van de Brandewijnsteeg gesloopt. Van het schoolgebouw dat aan de steeg grenst zal een lokaal worden afgebroken. Daarbij gaat eveneens een stukje verloren van de restanten van de Vrouwenkerk.



Kaart van Van Campen, 1899
De Vrouwenkerkkoorstraat heet in die tijd Brandewijnsteeg.

De Vrouwenkerkkoorstraat op de huidige breedte


De naam
In de raadsvergadering van 25 juni 1923 wordt uitvoerig gesproken over de naam van de verbrede steeg. Hoewel diverse raadsleden vaststellen dat dit een zaak van weinig gewicht is, blijkt het veel stof tot discussie op te leveren. B&W heeft voorgesteld om de naam Brandewijnsteeg te veranderen in Vrouwenkerkkoorstraat. Het is nu geen steeg meer en het college vindt het gepast om terug te grijpen naar de naam die deze straat had toen de Vrouwenkerk er nog stond. Diverse raadsleden vinden het geen handzame naam. Raadslid Knuttel merkt op dat de straat nog steeds niet zo breed is en dat er diverse stegen in de stad zijn die niet smaller zijn dan de nu verbrede Brandewijnsteeg. Er worden enkele alternatieven aangedragen, maar de raad stemt toch in meerderheid voor Vrouwenkerkkoorstraat.




- eind 19e eeuw -

Het begin van de Brandewijnsteeg aan de kant van de Mare
Rechts op de voorgrond is een deel van de St. Nicolaasbrug zichtbaar. Het hoge hoekpand aan de rechterkant (Lange Mare 47) is gesloopt in verband met de doorbraak. Rechts daarvan staat nog lage bebouwing.
Het pandje op de linkerhoek van de Brandewijnsteeg (Lange Mare 49) is het enige dat er nu nog staat. De twee huisjes links daarvan zijn herbouwd. De huizen verder naar links zijn afgebroken voor de uitbreiding van de Hartebrugkerk in 1896. Op de kaart van Van Campen (zie hierboven) staan ze nog ingetekend. Daarop is ook te zien dat de kerk vroeger kleiner was.

tekening: J.E. Kikkert

- 2015 -

De gedempte Mare met de verbrede Brandewijnsteeg




- 1923 -

Lange Mare, voor de verbreding van de Brandwijnsteeg
Lange Mare 47, op de hoek van de Brandewijnsteeg, staat er nog.

foto: Groenewold, de Koning

- 2015 -

Lange Mare




- eind 19e eeuw -

Vrouwenkerkkoorstraat
gezien vanaf de Mare

- 2013 -

De verbrede Vrouwenkerkkoorstraat
De bebouwing op de achtergrond is van 1995.




- eind 19e eeuw -

Brandewijnsteeg gezien vanaf het Vrouwenkerkhof
Rechts is een deel van de muren van de Vrouwenkerk zichtbaar. Op de achtergrond staat de Hartebrugkerk met de oude toren. Die is in 1892 vervangen.

tekening: J.E. Kikkert

- 2015 -

Vrouwenkerkkoorstraat, de vroegere Brandewijnsteeg
Het hoekhuis, waar nu het Praethuis in zit, heeft een andere gevel gekregen, maar is nog herkenbaar.
Het brandspuithuisje, dat er links van staat, is onaangetast.




- plm 1930 -

Hetzelfde stukje van de Vrouwenkerkkoorstraat
In het midden is de ingang te zien van het Woudendorpshofje. Nu staat daar het magazijn van C&A.





- eind 19e eeuw -

Vrouwenkerkkoorstraat gezien vanaf de Haarlemmerstraat.
Aan de linkerkant is duidelijk een stuk muur van de Vrouwenkerk te zien.

- 2013 -




- plm 1930 -

De verbrede Vrouwenkerkkoorstraat gezien vanaf de Haarlemmerstraat.
Links is de school te zien.




- 1972-

Iets verder in de straat.
De school met speelplaats. Rechts zijn de muurresten van de Vrouwekerk te zien.

foto: Afdeling Monumentenzorg Leiden